Landsstýrið og samgongan hava fráboðað fleiri átøk, ið koma at ávirka fólkapensjónistar í 2016. Hetta skjal lýsir samanløgdu avleiðingarnar fyri fólkapensjónistar.
Samanlagt fáa fólkapensjónistar fíggjarligan lætta, og verða fólkapensjónistar tí ávirkaðir jaliga av teimum átøkum, ið verða framd av landsstýrinum í 2016.
Niðanfyri er víst útrokning fyri fólkapensjónistar, ið einans hava fólkapensjón og samhaldsfasta at liva av. Fyri hjún hava samlaðu broytingarnar við sær, at stakur pensjónistur fær 4.602 kr. meira um árið, svarandi til 384 kr. meira um mánaðin í 2016 enn í 2015. Fyri hjún verður samanlagt talan um 4.700 kr. meira um árið, svarandi til 392 kr. meira um mánaðin samanlagt.
Fólkapensjónistar fáa fíggjarligan fyrimun av fylgjandi broytingum:
- Hækking av útgjaldi úr Samhaldafasta (AMEG) (um 9.600 kr. meira árliga)
- Hækking í viðbót til teir pensjónistar, ið hava lítla ella onga egininntøku og tí bara – ella næstan bara – hava fólkapensjón og Samhaldfasta at liva av (1800 kr. meira árliga)
- Lækking av landsskatti hjá lág- og miðalløntum.
- Umlegging av Kringvarpsgjaldinum (úr 3.600 kr. árliga pr. húski, niður í 600 kr. árliga pr. fólkapensjónist).
Hinvegin fer lækkingin av grundarupphæddini (framd samsvarandi hækkingini av útgjaldinum úr Samhaldfasta), umframt hækking av heilsutrygdargjaldinum á 10 kr. um mánaðin, at minka fíggjarliga fyrimunin av omanfyrinevndu átøkum.
Ávirkan á fólkapensjónistar uttan egininntøku | ||||||
2015 | 2016 | |||||
Hjún | Stakur | Hjún | Stakur | |||
AMEG | 36.120 | 36.120 | 36.120 | 46.920 | 46.920 | 46.920 |
Grundupphædd | 39.756 | 39.756 | 50.028 | 32.796 | 32.796 | 43.068 |
Viðbót | 34.572 | 34.572 | 43.452 | 36.372 | 36.372 | 45.252 |
Brennistudningur | 3.804 | 3.804 | 7.608 | 3.804 | 3.804 | 7.608 |
Skattskyldug inntøka | 70.692 | 70.692 | 79.572 | 83.292 | 83.292 | 92.172 |
Onnur inntøka | 43.560 | 43.560 | 57.636 | 36.600 | 36.600 | 50.676 |
Kommunuskattur | 8.610 | 8.610 | 10.489 | 11.277 | 11.277 | 13.156 |
Landsskattur | 1.138 | 1.138 | 2.914 | 2.744 | 2.744 | 4.076 |
Heilsutrygdargjald | 2.369 | 2.369 | 2.418 | 2.600 | 2.600 | 2.653 |
Kringvarpsgjald | 1.813 | 1.813 | 3.625 | 600 | 600 | 600 |
Gjøld tilsamans | 13.930 | 13.930 | 19.446 | 17.220 | 17.220 | 20.484 |
Útgoldið íalt | 100.322 | 100.322 | 117.762 | 102.672 | 102.672 | 122.364 |
Meira útgoldið pr. ár | 2.350 | 2.350 | 4.602 | |||
Meira útgoldið pr. mð. | 196 | 196 | 384 | |||
Meira útgoldið pr. mð - húsarhald | 392 | 384 | ||||
Meira útgoldið pr ár - húsarhald | 4.700 | 4.602 | ||||
Pensjónistar sum hava egininntøku fáa eisini gagn av skattalættanum. Niðanfyri er víst samlaða ávirkanin pr. mánað á stakar pensjónistar við eginintøkum á 5 tús., 10 tús., 20 tús. og 30 tús. kr. um mánaðin.
Stakur pensjónistur við egininntøku – munur í kr. pr. mð. frá 2015 til 2016
Útrokning | Egininntøka kr. - mð | 0 | 5.000 | 10.000 | 20.000 | 30.000 |
A | Samhaldsfasti | 900 | 900 | 900 | 900 | 900 |
B | Grundupphædd | -580 | -580 | -580 | -580 | -580 |
C | Viðbót | 150 | 150 | 150 | 0 | 0 |
D=A+B+C | Inntøka íalt mð | 470 | 470 | 470 | 320 | 320 |
E | Kommunuskattur | -222 | -222 | -222 | -190 | -190 |
F | Landsskattur | -97 | 153 | 258 | 528 | 208 |
G | KVF-gjald | 252 | 252 | 252 | 252 | 252 |
H | HT-gjald | -20 | -22 | -23 | -27 | -32 |
I=E+F+G+H | Skattur og gjøld íalt mð | -86 | 161 | 265 | 563 | 238 |
J=D+I | Meira útgoldið í alt - mð | 384 | 631 | 735 | 883 | 558 |
K=J*12 | Meira útgoldið í alt - ár | 4.602 | 7.572 | 8.816 | 10.597 | 6.691 |
Niðanfyri er víst hvussu broytingarnar ávirka hjún, sum bæði eru pensjónistar og sum hava egininntøku umframt fólkapensjón og samhaldsfasta. Talan er um hjún har hvør hevur egininntøku á 5 tús., 10 tús., 20 tús. og 30 tús. kr. um mánaðin.
Giftir pensjónistar við egininntøku – munur í kr. pr. mð. frá 2015 til 2016
| Egininntøka – hvør mð | 0 | 5.000 | 10.000 | 20.000 | 30.000 |
Útrokning | Egininntøka – íalt mð | 0 | 10.000 | 20.000 | 40.000 | 60.000 |
A | Samhaldsfasti | 1.800 | 1.800 | 1.800 | 1.800 | 1.800 |
B | Grundupphædd | -1.160 | -1.160 | -1.160 | -1.160 | -1.160 |
C | Viðbót | 300 | 300 | 252 | 0 | 0 |
D=A+B+C | Inntøka íalt mð | 940 | 940 | 892 | 640 | 640 |
E | Kommunuskattur | -444 | -444 | -434 | -381 | -381 |
F | Landsskattur | -268 | 232 | 452 | 1.057 | 416 |
G | KVF-gjald | 202 | 202 | 202 | 202 | 202 |
H | HT-gjald | -38 | -43 | -45 | -54 | -64 |
I=E+F+G+H | Skattur og gjøld íalt mð | -548 | -53 | 174 | 824 | 173 |
J=D+I | Meira útgoldið í alt - mð | 392 | 887 | 1.066 | 1.464 | 813 |
K=J*12 | Meira útgoldið í alt - ár | 4.700 | 10.640 | 12.793 | 17.569 | 9.757 |
Leggjast kann afturat, at hóast meginparturin av fólkapensjónistum fáa fult útgjald úr Samhaldsfasta, so eru tað nøkur fólk í Føroyum, ið ikki fáa fult útgjald, men hinvegin sokallaða brot-pensjón. Landsstýrið ætlar at tryggja, at eisini hesi hava fíggjarligan lætta eftir broytingarnar í 2016.
11. desember 2015
Fíggjarmálaráðið og Almannamálaráðið